آلودگی‌های آب لوله‌کشی شهری
کاهش تدریجی کیفیت آب آشامیدنی یک نگرانی جدی در سطح جهان به شمار می‌آید. گسترش محتویات و آلودگی‌های آب ناشی از فاضلاب‌های صنعتی، جنگل‌زدایی، استفاده بیش‌ازحد از آفت‌کش‌ها، استفاده از روش‌های نادرست در دفع زباله‌ها و بسیاری از عوامل دیگر است و تمامی این عوامل منجر به آلودگی آب آشامیدنی می‌شوند. درنتیجه آب لوله‌کشی شهری زمانی که به دست مصرف‌کننده می‌رسد می‌تواند حاوی آلودگی‌های بسیاری باشد که بر سلامتی او تأثیر می‌گذارند. در این مقاله برای آشنایی بیشتر به معرفی برخی از شایع‌ترین مواد سمی و آلودگی‌های موجود در آب لوله‌کشی شهری می‌پردازیم.
فلزات سنگین آب لوله‌کشی (سرب و جیوه)
وجود فلزات سنگین مانند سرب و جیوه در آب لوله‌کشی شهری می‌تواند بسیار خطرناک و حتی کشنده باشد. با وجود اینکه سرب و جیوه عناصری طبیعی هستند، می‌توانند به‌عنوان یک ماده سمی بر روی سلامت انسان تأثیر بگذارند. سرب موجود در آب بر اثر خوردگی لوله‌های قدیمی به وجود می‌آید. جیوه نیز در برخی صنایع مانند نیروگاه‌های حرارتی آزاد شده و به هوا انتقال می‌یابد. این ماده سپس از طریق باران یا برف بر روی زمین نشسته و رفته‌رفته به منابع آبی نفوذ می‌کند. در صورت مصرف جیوه و سرب موجود در آب، سلامتی انسان شدیداً مورد تهدید قرار گرفته و حتی می‌تواند موجب مرگ شود.
داروها و مواد آزمایشگاهی
داروهایی که به مصرف انسان رسیده و به‌خوبی توسط بدن جذب نشده‌اند از طریق ادرار دفع می‌شوند. این مواد شیمیایی می‌توانند در اثر دفع نامناسب فاضلاب وارد منابع تأمین‌کننده آب شوند. مطالعات اخیر نشان داده که در بیش از ٪۸۰ منابع آبی موجود در کره زمین، اثراتی از مواد شیمیایی و دارویی مشاهده شده است.
آفت‌کش‌ها و علف‌کش‌ها
از آفت‌کش‌ها و علف‌کش‌ها برای از بین بردن آفات گیاهی استفاده می‌شود. این مواد می‌توانند از طریق نفوذ در خاک به سفره‌های آب زیرزمینی راه یافته و یا توسط باران به دریاچه‌ها و رودخانه‌ها منتقل شوند. آفت‌کش‌ها به‌عنوان یک آلودگی آب شهری در بدن انسان تخریب شده و می‌توانند موجب بروز برخی از بیماری‌های سرطانی شوند. حشره‌کش‌هایی مانند DDT نیز ممکن است سبب ایجاد مشکلاتی در تولیدمثل و یا بیماری‌های کبدی شوند.
کلر موجود در آب لوله‌کشی شهر
کلر، پرکاربردترین ماده شیمیایی برای ضدعفونی کردن و گندزدایی آب است. بااین‌وجود زمانی که بیش‌ازاندازه از آن استفاده شود می‌تواند به سلامت انسان آسیب برساند. کلر به‌عنوان یک ماده بسیار واکنش‌پذیر ممکن است سبب تولید محصولاتی جانبی نظیر دی‌کلرامین و تری‌کلرامین شده که سبب بروز اشکال در عملکرد طبیعی بدن می‌شوند.
فاضلاب صنعتی
مواد شیمیایی صنعتی به‌عنوان یکی از سمی‌ترین فاضلاب‌های آلوده‌کننده آب شناخته می‌شوند. بسیاری از صنایع، فاضلاب تولیدی خود را بدون هیچ‌گونه انجام عملیات تصفیه مستقیماً در منابع آب طبیعی رها می‌کنند. حضور مواد ناشی از فاضلاب‌های صنعتی می‌تواند سبب بروز فعل‌وانفعالاتی در بدن انسان شده که ممکن است موجب آسیب رسیدن جدی به او و حتی مرگ وی شود.
به دلیل وجود چنین آلودگی‌هایی در آب، استفاده از سیستم‌ها و دستگاه‌های تصفیه آب برای تأمین آب شرب سالم بسیار ضروری است. باید توجه داشت که حتی با جوشاندن آب و یا رسوب‌گیری از آن، بسیاری از آلودگی‌ها همچنان در آب باقی می‌مانند که باید با سیستم‌های تصفیه آب پیچیده‌تر (نظیر سیستم‌های اسمز معکوس) از آب حذف شوند. سایر روش‌های موجود برای تصفیه آب نظیر استفاده از سیستم اشعه فرابنفش (UV) نیز می‌توانند در برخی موارد راهگشا باشند.
۲۹ آذر ۱۳۹۶