استانداردهای آب آشامیدنی

استانداردهای آب آشامیدنی پارامترهای لازم برای کیفیت آب شرب را بیان می‌کنند. با وجود این واقعیت که هر جانداری بر روی کره زمین برای زنده ماندن به آب شرب نیاز دارد و آب می‌تواند حاوی مواد خطرناکی باشد، یک استاندارد بین‌المللی و جامع برای کیفیت آب آشامیدنی وجود ندارد. در مورد استانداردهای موجود هم باید گفت که مقادیر برخی پارامترها در یک استاندارد گاهی تا ۱۰ برابر استانداردی دیگر تغییر می‌کنند.

بسیاری از کشورهای پیشرفته برای کیفیت آب شرب خود استانداردهایی تهیه کرده و از آن در همان کشور استفاده می‌کنند. در اروپا از دستورالعمل آب آشامیدنی اروپا و در آمریکا از استاندارد سازمان حفاظت از محیط‌زیست (EPA) برای آب شرب استفاده می‌شود. سازمان بهداشت جهانی (WHO) هم برای کشورهایی که فاقد استاندارد داخلی هستند یک راهنما و دستورالعمل برای کیفیت آب شرب تهیه کرده است. چین نیز از استاندارد مربوط به کشور خود که در سال ۲۰۰۲ میلادی و توسط وزارت حفاظت از محیط‌زیست این کشور تهیه شده است به‌عنوان معیاری برای کیفیت آب آشامیدنی بهره می‌برد.

بسیاری از استانداردهای موجود در دنیا برای آب آشامیدنی تنها به‌عنوان یک راهنما عمل کرده و الزام قانونی ندارند و تنها استانداردهای مربوط به آمریکا و اروپا جنبه قانونی دارند.

محدوده استانداردهای آب شرب

برخلاف تصور ما که انتظار داریم استانداردهای مربوط به آب آشامیدنی تنها محدود به بیان تعدادی از اعداد و ارقام و پارامترها باشد، بیشتر استانداردهای موجود در دنیا شامل اسنادی پیرامون نحوه نمونه‌گیری، تعداد دفعات نمونه‌گیری، روش‌های تحلیلی و روش‌های آزمایشگاهی نیز هستند. به‌علاوه، برخی استانداردها به میانگین و یا مجموع پارامترها، تغییرات دمایی و فصلی آب و روش‌های ریاضی برای تحلیل داده‌ها نیز پرداخته‌اند.

مقادیر پارامترهای استاندارد آب شرب

مقادیر پارامترهای موجود در استانداردهای آب آشامیدنی معمولاً بیان غلظت مجاز برخی مواد در آب (مثلاً ۳۰ mg/l آهن) هستند. تعداد برخی موجودات زنده در واحد لیتر نیز در این استانداردها بیان می‌شود (مثلاً ۵۰۰ E.coli/l). برخی پارامترها نیز به‌صورت میانگین بیان می‌شوند (مانند غلظت میانگین مس برابر با ۲ mg/l). استانداردهای بسیاری از کشورها برای آب شرب نه‌تنها مقادیر پارامترهایی که به‌صورت مستقیم بر سلامت انسان اثر می‌گذارند را مشخص کرده بلکه به موارد دیگری نظیر کدورت آب، pH، طعم، بو و مزه آن نیز می‌پردازد.

استاندارد آب شرب در استرالیا

استانداردهای آب آشامیدنی در استرالیا توسط سازمان ملی سلامت و تحقیقات درمانی (NHMRC) این کشور و تحت عنوان راهنمای آب شرب استرالیا گردآوری‌شده است. این راهنما محدوده مجاز محتویات آب (پاتوژن‌ها، مواد آلی، مواد معدنی و مواد رادیواکتیو) را در خود جای داده و شامل توصیه‌هایی برای مدیریت منابع آب آشامیدنی، توزیع و تصفیه آن است.

استاندارد اتحادیه اروپا برای آب آشامیدنی

مقادیر جدول زیر در دستورالعمل آب آشامیدنی اتحادیه اروپا برای کیفیت آب شرب بیان شده و اجرای آن در تمامی کشورهای عضو این اتحادیه اجباری است.

استاندارد ایالات‌متحده برای آب شرب

در ایالات‌متحده، مرجع تعیین‌کننده استاندارد آب آشامیدنی سازمان حفاظت از محیط‌زیست (EPA) این کشور است. استاندارد آمریکا برای آب شرب الزام قانونی داشته و هر ایالت موظف است تا استاندارد خود را مطابق با استاندارد EPA و یا سخت‌گیرانه‌تر از آن وضع کند. هرچند که استاندارد ایالات‌متحده مربوط به خود این کشور است اما بسیاری از کشورها نیز برای اطمینان از سلامت آب آشامیدنی به آن رجوع می‌کنند.

دستورالعمل سازمان بهداشت جهانی برای آب آشامیدنی

استاندارد آب آشامیدنی سازمان بهداشت جهانی تحت نام راهنمای کیفیت آب شرب (GDWQ) ارائه شده است که برخی از پارامترهای مهم آن در جدول زیر آمده است.